Düşünme Biçimleri Becerileri

Düşünme Biçimleri Becerileri

Düşünme Biçimleri Becerileri

Düşünme Biçimleri Nelerdir? Düşünme becerileri, KPSS Eğitim Bilimleri alanında her sene mutlaka 3-4 sorunun geldiği önemli bir konudur. Düşünme Biçimlerinin daha net anlaşılması için, örneklerle anlatmaya çalıştık. Bu yazımızda: düşünme biçimleri, gelişim psikolojisi düşünme biçimleri, düşünme becerileri pdf, omnipotent düşünme, metabilişsel düşünme, animizm kavramlarını öğreneceksiniz.

Düşünme Becerileri Biçimleri Çeşitleri

Tümdengelimsel Düşünme: Genelden özele. evrenden bireye, dıştan içe, kuraldan örneğe göre gelişir.

Örnek: Tüm bayanlar takı takmayı sever. Ayşe de bayandır. Ayşe de sever.

Tümevarımsal Düşünme: İçten dışa, özelden genele, örnekten kurala doğru gelişir.

Örnek: Sivas, İç Anadolu'da bulunur: soğuktur: Tüm İç Anadolu'da bulunan şehirler soğuktur.

Analojik Düşünme: Bir benzerlikten yola çıkarak çıkarımda bulunmaktır.

Örnek: Rize deniz kıyısındadır yağışlıdır. Antalya da deniz kıyısındadır ve yağışlıdır. İstanbul büyük şehir olup trafik sıkışıktır: Ankara da büyük şehirdir o halde Ankara da trafik sıkışıktır.

Kombinasyonel Düşünme: Birleştirici, bütünleştirici düşünme demektir. Birden çok veriyi kullanarak sonuca ulaşmaktır.

Örnek: ALES'e hazırlanan Nazlı'nın duvar saatinin aynadaki yansımasının nasıl olduğunu ortaya koyması.

Hipotetik Düşünme: Varsayımsal olasılıklı düşünme demektir:

Örnek: Osmanlı savaşı kazansaydı ne olurdu?

Esnek Düşünme: Çözüme giden birden çok yol vardır: Biri olmayınca diğerini kullanarak sonuca ulaşmak demektir. Muadiliyle çözüm üretilir.

Algoritmik Düşünme: Kullanıldığında kesinlikle doğru sonuca ulaştıran kurallar dizisi, yani şifreleme mantığıdır.

Bilimsel Düşünme: Hipotez kurarak problem çözme aşamalarını kullanarak sonuca ulaşmaktır. Ulaşılan sonuç genelde bir yere kaydedilir; kullanılmak istendiğinde aynı işlem bir daha yapılmaz.

Metabilişsel Düşünme: İlk kez Flavell kullanmıştır: Düşünmeyi düşünme, öğrenmeyi öğrenme, öğrencinin öğrenme sorumluluğunu üzerine alması, öğrendiğinin farkına varması, kendi öğrenme stilini ve özelliklerini bilip buna uygun yol, yöntem ve teknik kullanarak öğrenmesidir.

Animistik Düşünme (Animizm): Canlandırmacılıktır: Bireyin canlı bir varlığı cansızlaştırması, cansızı canlıymış gibi düşünmesidir. Bireyin insani özellikleri insan dışı varlıklara yüklemesidir.

Örnek: Armağan, oyuncak bebeğini düşürmüş ve ondan özür dilemiştir

Dönüşümsel Düşünme: Bireyin içinde bulunduğu zaman ile geçmiş zaman arasında ilişki kurmasıdır.

Örnek: Yalçın geçen sene A oteline tatile gitti. Oradan çok memnun kaldı. Ertesi yıl Çavidan. tatile gidecekleri zaman 'Nereye gideceğiz?" diye sorunca. Yalçın'ın: Tabi ki A oteline gideceğiz! demesi.

Empatik Düşünme: Olaylara başkasının penceresinden bakabilmektir: Empatik düşüncenin başlangıcı olarak ses bulaşmasını gösteren uzmanlar da vardır: İlk olarak somut işlemler döneminde başlar.

Omnipotent Düşünme: Ergenlik dönemindeki düşünme biçimlerindendir: Ergenin, "En iyi düşünce benim düşüncemdir: bana bir şey olmaz!" diye düşünmesidir.

Sezgisel Düşünme: İşlem öncesi (3-6. 5-7) yaş arasında görülür: Çocuğun bu dönemde, mantıklı düşünmediği için, akla mantığa vurmadan deney yapmadan, "Saldım çayıra mevlam kayıra!" biçiminde düşünmesidir.

Göreli Düşünme: Bana göre, sana göre şeklindeki düşünme biçimidir: Kişiye, yere, zamana, mekana, yaşa göre düşünmektir.

Örnek: 6 yaşındaki Ali dışarıdaki insanların yumruklaşmalarını kavga olarak nitelendirmiş, ringdeki iki kişinin yumruklaşmasını da kavga olarak nitelendirmiştir. 12 yaşındaki Mehmet dışarıdakini kavga ringdekini spor olarak nitelendirecektir.

Yaratıcı Düşünme

Yaratıcılık, bilinenlerden yola çıkarak yeni, özgün bir senteze ulaşmaktır. Yeni çözüm yolları bulma, yeni yaşantı, deneyim, fikir ve ürün ortaya koymaktır.

Aşamaları:

1. Hazırlık

2. Kuluçka

3. Aydınlanma

4. Doğrulama / Gerekçelendirme

Etkileyen Faktörler:

- Duygusal Engeller

- Kültürel engeller

- Yüklü program engelleri

- Alışkanlıklar

- Geçmiş yaşantılar

- İşleve takılma (algısal engel)

Eleştirel Düşünme

Kuşku temelli sorgulayıcı bir yaklaşımla konulara bakma, yorum yapma ve karar verme becerisidir. Bulunan veya söylenen bilgiler yerine alternatif açıklamalar olabileceğini göz önünde bulundurmaktır. Eleştirel düşünmek için konuyla ilgili ön bilgilere sahip olmak gerekir.

Yansıtıcı Düşünme

Öz eleştiri yapmak ve deneyimlerden ders çıkarmak, geçmişten ders çıkar, geleceği planla olarak tanımlanabilir. Örnek: Öğretmen veya öğrencinin konu öncesi ve sonrası durum değerlendirmesi yapması, eksikliklerini belirlemesi.

Analitik Düşünme

Çözüm için ne yapacağını kendi gören kişilerdir. Bir sorunu ya da konuyu önce alt başlıklara ayırma, sonra her bir alt başlığı kendi içinde tümdengelim ile inceleme sonra başlıklar arası ilişkileri ortaya koyma ve tümevarımsal bir buluşla analiz etmektir.

Yakınsak Düşünme

Alışılmış kalıplar içinde düşünme, kalıpsal düşünme birden fazla çözüme odaklanmadan düşünmektir.

Iraksak Düşünme

Alışılmıştan farklı düşünme, ilgisiz bilgileri bir araya getirme, yeni bağlantılar kurma ve daima acaba sorusunu sormak ile ilişkilendirilebilir.

Metabiliş Düşünme

Bireyin, neyi bilir bilmediğini bilmesi, farkında olmasıdır. Eksikliklerini bilir, nasıl öğreneceğini bilir, ona göre çalışma yöntemi stratejisi uygular.

Hipotetik Düşünme

Bir sorunu çözmek için olası çözüm yolları geliştirip bunları belirli bir düzene göre yapmaktır.

Argümantasyon

Bilimsel bir konu hakkında gerçekleri ileri sürme, destekleme, eleştirme ve değerlendirmedir.

Argümantasyon detaylı bilgi için tıklayınız.

Analoji

Bilinmeyen bir olayı, bilinen bir olay koşullarında düşünerek iki olay arasında benzerlik kurarak anlatmaya çalışmaktır.

Düşünme Biçimleri Online Testi çözmek için tıklayınız.


Yorum Yaz