Eğitimi Etkileyen Felsefi Akımlar Nelerdir?

Eğitimi Etkileyen Felsefi Akımlar Nelerdir? Felsefi akımlar şöyledir; İdealizm (düşünce ve değer), Varoluşçuluk (toplum ve özgürlük), Pragmatizm (birey ve gelişim) ve Realizmdir (zihin ve gerçek).

İdealizm

• İdealizm, gerçekliğin fikirlerden, görüşlerden ve idealardan oluştuğunu savunmaktadır.

• Aklın maddeden öncelikli olduğunu vurgularken maddenin aklın ürünü olduğunun altını çizmektedir.

• Platon, Hegel, Locke, Kant, Descartes ve Leibniz gibi isimler başlıca idealistlerdir.

• Kurumların ve nesnelerin üzerinde görülen insan çok değerlidir. Bu nedenle akıl, sevgi, değerler ve bilgelik önemlidir.

• Eğitim, ruhu iyiye çevirme işidir. Aklı fazla olanlar devleti yönetmelidir.

• Eflatun, insanın hem bedenen hem de ruhen (karakter, estetik, felsefi olarak) eğitilmesi gerektiğini savunur.

• İdealizme dayalı eğitim anlayışında evrensel doğrular (konular ve dersler) bunları aktaracak olan ve model olması gereken öğretmen önemlidir.

• İdealist öğretmenin temel işlevi bireylerin akıl gelişimlerine yardımcı olmak üzere yöntemler kullanmak ve bağımsız araştırmalara teşvik etmektir.

• Liberal eğitim ve mesleki yetiştirme, bireyin yaşamında birbirini tamamlayan iki boyuttur.

• Eğitim, insani amaçlara ulaşmanın kurumsal aracıdır.

Realizm

• Dünya, maddi ve manevi tam gerçekliği ile vardır.

• Realizm, maddenin gerçekliğine olan inançtır.

• Varlık ve nesneler (gerçekler) önemlidir. Çünkü bilinçte var olandan ayrı nesnel bir gerçekliğin var olduğuna inanılır.

• Evren tam gerçekliği ile vardır ve insanlar bu evrene olabildiğince iyi bir uyum sağlamalıdır. Bu uyum çevredeki gerçekleri doğru algılamakla mümkün olur.

• Algılar gerçeklikle uygunluk gösterdiği sürece doğru kabul edilir.

• Doğa, insanın bilebileceği yasalar ve ilkeler içerir.

• Aristo, Locke, Macmurray, Whitehead, Hocking, Pratt gibi isimler başlıca realistlerdir. Bu akıma göre. önemli kişilere zihinsel eğitim verilmelidir.

Zihinsel ve ahlaki eğitimi önemseyen realizme göre eğitimin amacı, bireyin içinde yaşadığı dünyanın temel fiziksel ve kültürel yapısını tanımasına olanak vererek ders konusunu merkeze almaktır. Realizm, duygu ve arzulardan çok akla önem verdiğinden olması gereken dünyayı oluşturmayı değil var olan dünyayı keşfetmeyi amaçlar. İnsanın evrensel ve değişmez uyumu, yaşamı kopya etme, disiplinli çalışma realist eğitimin hedefleridir.

Pragmatizm

• Birey, bilim ve bilimsel yöntem önemlidir.

• William James ve John Dewey bilimsel yöntem için problem çözmenin gelişimin ve deneyimin önemli olduğunu savunur.

• Öğrenme, yaşantı ürünüdür. Okul yaşamın kendisidir.

• Değişmeyen bilgi yoktur.

• Demokratik ortam önemlidir.

• Pragmatizme göre bir düşüncenin geçerliği için kullanışlılığı en önemli kriterdir.

• Bir düşünce, felsefe, yöntem veya din, kullanışlılığı prensibine bağlı olarak kabul edilebilir veya reddedilebilir.

• Pragmatizm, kişisel deneyim, mantık ve duyuların izlenerek en basit olan durumların hesaplanması için alınan karara ilişkin iradedir.

Varoluşçuluk

• İnsanın gerçekleşmemiş iç varlığı ve özgürlüğü önemlidir.

• Çevresel faktörler bireyi ve özgürlüğüne etkiler. Bu nedenle toplumsal olgu ve olaylar bireyi etkiler düşüncesini savunur.

• Varoluşçuluk, bireyin hayatında anlamın önemine ve bu anlamı bireyin yeteneğiyle özgürce seçebilmesine vurgu yapan bir felsefedir.

• Bu felsefede insanın varlığının anlamı seçme özgürlüğü ve her bireyin biricikliği oldukça önemlidir.

• Varoluşçular için insanların en önemli görünümleri hayatın kişisel ve subjektif yorumlamalarında belirir.

• Varoluşçuluğun kökenleri "kendini bil" anlayışını dikte eden ve "Sorgulanmayan hayat yaşamaya değmez." diyen Sokrates'e kadar dayandırılabilir.

• İlk modern varoluşçu felsefecinin Soren Kierkegeaard olduğu söylenirken ünlü Rus yazar Dostoyevski'nin de ilk varoluşçu düşünür olduğu savunulur.

• Varoluşçu düşünürlere göre insan varlığının anlamı kanıtlanmalı ve insan hissiyatının seçimlerinin ve bireyselliğinin önemi yeniden gündeme gelmelidir.

İdealizm, düşünmeye ve değerlere önem verir. "İnsan neyi düşünüyorsa dünyası odur." görüşüne savunurken: realizm, "Dünya maddi ve manevi tüm gerçekliği ile vardır. İnsan ne kadarını bilirse o kadar gerçekçidir." görüşünü savunur. Pragmatizm (yararcılık) ise iyi ve faydalı olanın doğru, doğru olanın da iyi ve faydalı olduğunu savunur. Varoluşçuluk (eksistentializm) ise "Birey özgür biçimde kendi değerler sistemini oluşturur. görüşünü savunur.

---

Gönder