KPSS Vatandaşlık Yasama Konu Anlatımı 2023

KPSS Yasama Konu Anlatımı 2024 güncel olarak hazırlanmıştır. KPSS son Anayasa değişikliğine göre hazırlanmıştır. KPSS Vatandaşlık bölümünde yer alan Yasama konusu sınavda 3-4 sorunun geldiği önemli bir konudur. Bu yüzden 2023 Yasama Konu Anlatımı iyi bilinmeli ve soruları mutlaka çözülmelidir. 

Yasama Konuları

TBMM (Yasama Orrganı)

Milletvekili seçilme şartlarıTürkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi

TBMM’nin görevleri

Milletvekilliğinin Kendiliğinden sona erme sebepleri

TBMM başkanlık divanı üyeleri

TBMM'nin toplanma ve karar yeter sayısı

Türkiye Büyük Millet Meclisi Bilgi Edinme Yöntemleri

---

TBMM (YASAMA ORGANI)

Beş (5) yılda bir yapılan genel seçimler ile seçilen 600 milletvekilinden oluşan yasama organıdır.

Yasama organının nitelikleri: Genellik, aslilik (ilk ellilik), devredilmezlik ve süreklilik

Milletvekili seçilme şartları

• Türk vatandaşı olmak

• 18 yaşını doldurmuş olmak

• İlköğretim mezunu olmak

• Kısıtlı olmamak

• Askerlik ile ilişiği bulunmamak

• Kamu hizmetinden yasaklı olmamak

• Taksirli suçlar hariç 1 yıl veya daha fazla hapis veya ağır hapis cezasına hüküm giymemiş olmak

• Belli suçlardan hüküm giymemiş olmak ( Devlet sırları ve terör ile ilgili suçlar ile yüz kızartıcı suçlar )

Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi

• Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılır.

• Süresi biten milletvekili yeniden seçilebilir.

• Cumhurbaşkanlığı seçiminde birinci oylamada gerekli çoğunluğun sağlanamaması halinde takip eden ikinci Pazar ikinci oylama yapılır.

TBMM üyeleri ve Cumhurbaşkanının görevine devam edeceği süre: Yeni TBMM ve Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görevine devam ederler (Milletvekilleri seçildikleri bölgenin değil tüm milletin temsilcileridirler)

---

TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yenilenmesi (Erken seçim)

• Türkiye Büyük Millet Meclisi, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.

• Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.

• Cumhurbaşkanının 2. döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.

• Seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verilen Meclisin ve Cumhurbaşkanının yetki ve görevleri, yeni Meclisin ve Cumhurbaşkanının göreve başlamasına kadar devam eder. Bu şekilde seçilen Meclis ve Cumhurbaşkanının görev süreleri de 5 yıldır.”

Genel Seçim:
Yasama döneminin bitmesini takip eden ( Cumhurbaşkanı için ise görev süresinin dolmasını takip eden) ve beş yılda bir yapılan seçim (seçim kanunlarında yapılan değişiklikler 1 yıl içinde seçimlerde uygulanamaz)

Ara Seçim:
İki milletvekili genel seçimi arasında TBMM üyeliklerinde boşalma olması nedeniyle yapılan seçimdir.

Seçimlerin geriye bırakılması: Seçimlerin ertelenmesidir. Tek gerekçesi savaştır. 1 yıl ertelenebilir.

---

TBMM’nin görevleri

• Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak

• Anayasayı değiştirmek, Anayasa Mahkemesine ve HSK' ya üye seçmek

• Cumhurbaşkanı tarafından verilen bütçe ve kesin hesap kanun teklifini görüşmek ve kabul etmek

• RTÜK ve Sayıştay üyelerini seçmek, Kamu Başdenetçisini seçmek

• Para basılmasına karar vermek

• Savaş ilanına ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar vermek

• Milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak

• Genel ve özel af ilanına karar vermek

• Olağanüstü hal ilanı kararlarını onaylamak

• Milletvekillerinin dokunulmazlığını kaldırmak ve milletvekillerinin Meclis üyeliklerini düşürmek

• Cumhurbaşkanını, bir suç işlediği iddiasıyla Yüce Divana (Anayasa Mahkemesi) sevk etmek

• TBMM İçtüzüğünü çıkarmak

---

Milletvekilliğinin Kendiliğinden sona erme sebepleri

• Ölüm, Gaiplik

• Cumhurbaşkanı seçilme

• Yüksek Seçim Kurulu tarafından mazbatanın iptali

• Vatandaşlığın kaybedilmesi

---

TBMM kararıyla milletvekilliğinin düşme sebepleri

• İstifa (çekilme)

• Milletvekilliği ile bağdaşmayan görevde ısrar

• Bir ay içerisinde beş birleşim günü izinsiz ve mazeretsiz Meclis çalışmalarına katılmamak

TBMM Genel Kurula bildirilen mahkeme kararıyla düşme sebepleri

• Kısıtlanma

• Milletvekilliğine engel bir suçtan kesin hüküm giyme

---

Kamu Denetçiliği Kurumu: TBMM'ye bağlı çalışan, vatandaşın kamu yönetimi ile ilgili şikayetlerini toplayan ve baş denetçisini dört yıllığına yine TBMM'nin seçtiği kurum.

TBMM'nin her yıl kendiliğinden toplandığı gün: Ekim ayının ilk günü

TBMM'nin tatil süresi: En çok 3 ay

TBMM'nin çalışmalarına ara vermesi: Bir seferde 15 günü aşmamak üzere dinlenme kararı alınabilir.

Ara verme veya tatil sırasında meclisi toplantıya çağırabilecek kişiler: Cumhurbaşkanı ve Meclis Başkanı.

---

TBMM başkanlık divanı üyeleri

• Meclis başkanı

• Başkanvekilleri

• Katip üyeler

• İdari amirler

---

TBMM Başkanlık Divanı seçimleri: Bir yasama döneminde 2 seçim yapılır. İlk seçilen 2 yıl, ikinci seçilenler yasama döneminin sonuna kadar görev yapar.

Yasama sorumsuzluğu: TBMM üyelerinin verdiği oy, söylediği söz ve düşüncelerinden dolayı ömür boyu sorumlu tutulamamaları

Yasama dokunulmazlığı: Seçimlerden önce veya sonra suç işlediği iddiası ile bir milletvekilinin tutulamaması, alıkonamaması, sorgulanamaması ve yargılanamaması

---

Dokunulmazlığa rağmen milletvekillerinin yargılanabileceği suçlar

• Ağır cezayı gerektiren bir suçüstü hali

• Anayasanın 14. maddesine aykırı suçlar

---

TBMM'nin toplanma ve karar yeter sayısı

Toplanma: TBMM üye tam sayısının 1/3’ü (200 vekil)

Karar Alma: Toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verilir (basit çoğunluk). Karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tam sayısının 1/4’ünün 1 fazlasından (151 vekil) az olamaz.

---

Türkiye Büyük Millet Meclisi; Meclis Araştırması, Genel Görüşme, Meclis Soruşturması ve Yazılı Soru yollarıyla bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanır.

• Meclis Araştırması, belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibarettir.

• Genel Görüşme, toplumu ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir.

• Meclis Soruşturması, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında yapılan soruşturmadan ibarettir.

• Yazılı Soru, Yazılı olarak en geç 15 gün içinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir.

Yasama İle ilgili Online Soru çözmek için tıklayınız.

---

Gönder