Paragrafta Yapı Test

Soru 1

(I) Az gelişmiş ülkelerde başka sanat türleri de şiiri doğrudan doğruya kaynak almaktadır. (II) Türkiyeli Yaşar Kemal'in, Guatemalalı Usturias'ın, Meksikalı Juan Perez'in romanlarına bakınca bunu görüyoruz. (III) Bu fark, gelişmiş ülkeler ile az gelişmiş ülkeler arasındaki insani durumların farkından ileri geliyor. (IV) Çünkü, Batı edebiyatında deneme kavramı bile rasyonel bir yan taşır. (V) Deneme, Batı'da bir yaşantı karşılığı olmaktan çok, bir kuram sonucudur.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra "Oysa Batı romanı kendi kaynaklarından biri olan denemeye doğru kayıyor." cümlesi getirilirse, parçanın anlam akışı bozulmaz?

Soru 2

(I) Karnı istediği gibi doyup, artanı çöpe atabilen insanlar açların halinden anlamamaktadır. (II) Gurur ve bencillik gibi insani zaaflar sonucu bu acı tablo bir türlü değişmemektedir. (III) Afrika'da açlıktan ölen yüz binlerce insan bir yanda gözümüze bakarken, gelişmiş, zengin ülkeler onları görmezlikten gelmektedir. (IV) Günümüz insanı ruhi ihtiyaçlar ve bilgi bakımından da bir açlığı yaşamaktadır. (V) Asıl tehlikeli olanın hangisi olduğu da bir türlü çözülememiştir.

Bu parçadan iki ayarı paragraf oluşturulursa ikinci paragraf hangi cümle ile başlar?

Soru 3

(I) Ömer Seyfettin'in bütün hikayelerini aynı dikkatle incelemek bizi, onun eserlerine şekil veren temel güce götürür. (II) Yazar, zihninde ve gönlünde olanı açıkça ortaya koymaz. (III) Buna uymayanı hatıralarından, deneyimlerinden yararlanarak hikayeleştirir. (IV) Bu da yetmezse tarih kitaplarında okuduğu kahramanları ön plana çıkarır. (V) Yazarın dikkati aktüel olana yöneldiğinde ise hikayeleri mizahi bir karakter kazanır.

Bu parçada anlam akışma göre "Bu, düşünülen ve arzu edilen ile gerçekleşenin çatışmasıdır." cümlesi, numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra getirilmelidir?

Soru 4

(I) Esendal öykülerinde iyi bir gözlemcidir. (II) Yorum gerektirmeyecek kadar yalın bir anlatımı vardır. (III) Gereksiz sözden olabildiğince kaçınır. (IV) Bir oyun yazarının kişileri tanımlaması gibi kısa cümlelerle bir kişiliği belirtir. (V) Yalnız kişilerin değil, olayın geçtiği yer belirtilirken de oyun yazarının tanımlarını anımsatan söyleyişler vardır.

Bu parçada, numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Bu anlatımıyla konuyu en iyi biçimde ortaya koyacak zengin sözcükleri seçmesini bilir. " cümlesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz?

Soru 5

Neden Kemal Tahir? Bu sorunun dolaylı, dolaysız birçok yanıtı var. Sözgelimi, kitaplarının rahat okunması, gerek yazılı, gerekse canlı kaynakların fazlalığı, bu kaynaklara ulaşabilme kolaylığı veya yakın bir geçmişte olduğu için özgün katılım olanaklarının daha fazla olması vb. gibi birçok neden bulunabilir.

Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülebilir?

Soru 6

Doktorların teşhisine göre, kendisi yıllardır midesinden rahatsızdır. Mide tedavisi yapılmaktadır. Sıkı bir perhize tabi tutulduğundan, bütün tavsiyelere uysallıkla itaat eder.

Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa diğerlerinden farklı bir anlam kazanır?

Soru 7

(I) Yıl 1979, şimdi adını anımsayamadığım bir kitap fuarını dolaşıyordum. (II) Kitap standartlarından birinde gözüme O. Akbal'ın "Karşı Kıyılar " adlı öykü kitabı ilişti. (III) Sanırım adı ya da görünümü ilgimi çekmiş olacak ki, ileride okurum düşüncesiyle kitabı aldım. (IV) O zamana kadar O. Akbal adı benim için bir edebiyat tarihi bilgisi ile sınırlıydı. (V) Ona gelinceye kadar okuyacağım pek çok kişi ve eser olduğunu düşünüyordum. (VI) Yapmacıksız, riyasız olarak bizim dilimizle anlatıyordu ve okuru saran bir üslubu vardı.

Bu parçada anlam akışma göre, "Ama kitaba adını veren ilk öyküyü okuyunca düşüncelerim bir anda değişti." cümlesi, numaralanmış yerlerden hangisine getirilmelidir?

Soru 8

Hikayeyi uzatanlar iki türlüdür. Bir kısmı zihinlerini toplayamadıkları için uzatırlar; bunlar iyi niyetli kimselerdir. Kendilerinin hoşlandıkları bir hikayeyi sizin de sevmenizi isterler. İkide bir: "Nasıldı... Dur, unuttum..." gibi sözlerle hikayeyi kesip düşünürler. Öteki kısımdakiler ise hikayeyi sevdirmeyi değil, dinleyenleri kendilerine, hikaye anlatmadaki hünerlerine hayran etmek isterler. Bunun için hikayeleri uzattıkça uzatır, süsledikçe süsler, dinleyenleri can sıkıntısına boğarlar.

Bu parçaya konulabilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 9

Yaradılışında tabi olma, sığıntı olarak yaşamak yoktu. Kendi istese, razı olsa bile boyun eğmeyen bir kişiliği vardı. Bu kişilik Çakırsaraylı ve avanesinin gösterdiği saygı ile doymuyordu. O saygıyı kimseye mahkum olmadan kazanmak isterdi. Çakırsaraylı'nın "sen münasip görürsen" diye başlayarak yaptığı tekliflerden hoşlanmıyordu. Katılacağı bir hareket varsa sözü doğrudan doğruya kendisi söylemeliydi. Bir meselede, "burası da böyle oluversin" demek ona göre değildi.

Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanabilir?

Soru 10

(I) Güzel bir şiir, şairin ağzından kolayca dökülüyor gibi görünse bile, aylar hatta yıllarca süren bir iç hazırlığın, bir beyinsel uğraşın ürünüdür. (II) Kim bilir şair kaç defa şiirini zihninde yazmış, düzeltmiştir. (III) Sonra istediği kıvama getirip gözlerimizin önüne serip, dudaklarımızın kıpırdayışına sunmuştur. (IV) Şiir gereksiz şeylerden arınmış olmalıdır. (V) Bu da ancak acımadan sözcükleri çıkartıp atmakla olur. (VI) Bu nedenle şiir yazıldıktan sonra bir süre bekletilmeli, değişik zaman dilimlerinde okunarak, düzeltmelerden geçmelidir.

Bu parça iki paragrafa bölünmek istense, ikinci paragraf hangi cümleyle başlamalıdır?

Soru 11

(I) Yeni yetiştiği sıralarda bir boğa ya da bir fil kadar güçlü olmak umurumda değildi. (II) İnsan için önemli olan içinde bulunduğu koşulları değerlendirmektir. (III) Yani elinde olanı kullanmaktır. (IV) Ünlerini kollarındaki güce borçlu olanlar hayıflanabilirler. (V) Kafa gücüyse insanın son nefesine kadar sürer. (VI) Dedem, ölürken, iyice yaşlandığı halde hiçbir gün kendini gençliğindekinden daha güçsüz bulmadığını söylemişti.

Bu parçada anlam akışına göre "Şimdi de gençlikteki gücümü yitirişim umurumda değildir." cümlesi numaralanmış yerlerden hangisine getirilmelidir?

Soru 12

(I) Kendisiyle yapılan bir konuşmada, öykü yazarı ile eseri arasındaki yakın ilişkiye dikkat çeker. (II) Ama kurmaca dünyanın gerçeği ile dış dünyanın gerçeğini birbirinden ayırır. (III) Anlatma esasına bağlı bu tür metinlerde geçen "ben" yazarın "hem kendisidir, hem değildir." (IV) Tıpkı Rimbaud'un dediği gibi "Ben, başka biridir." (V) Buna göre yazar, bir ölçüde "kendini" ya da kendi hayatının, deneyimlerinin önemli bir bölümünü roman ve öykülerinde yansıtabilmelidir. (VI) Onlar her ne kadar bazı özelikleri bakımından gerçek dünyanın kişileriyle örtüşseler de, kurmaca dünyanın kişileri olmuşlardır.

Bu parçada anlam akışına göre, "Çünkü, gerçek kişiler romana, öyküye girince gerçekliklerini kaybederler." cümlesi numaralanmış yerlerden hangisine getirilmelidir?